Çarpma İşlemi Nasıl Yapılır? Çarpma temel aritmetik dört işlemden biridir ve toplama işleminin tekrarı gibi düşünülebilir. Bir sayının diğer sayı defasınca toplanması aslında çarpma işlemi yapmak anlamına gelmektedir. Eğer çarpma işleminin nasıl yapılacağını detaylı olarak bilmiyorsanız makalemiz tam da sizin için bir referans niteliğindedir.
Toplama İşlemi Kullanılarak
- Soruyu bir yere yazın. 4×3’ün kaç olduğunu bulacaksınız. Bunu söylemenin bir başka yolu da 3 kere 4’tür.
- Tekraralanan bir işlem gibi düşünebilirsiniz. Dört sayısının 3 kez tekrarlanması gibi.
- Tekrar eden toplama işlemini çözün. 3 tane 4’er adet nesneden(elma, armut vb.) oluşan bir grup olduğuna göre, 43 defa 4’ü yan yana ekleyip toplama işlemini yapmanız gerekir: 4 + 4 + 4 = 12
- Ayrıca 4 yerine 3’lü gruplarda oluşturabilirsiniz. Bu size yine aynı cevabı verecektir.3 + 3 + 3 +3 sayılarını toplayın elde edeceğiniz sonuç bir önce yaptığımız işlemle yine aynı sonuç olacaktır: 12.
Uzun Çarpma İşlemini Kullanın
- Sayıları basamaklarına göre hizalayın. Her iki sayının birler basamakları, onlar basamakları ve yüzler basamakları karşı karşıya gelecek şekilde aynı hizaya yerleştirin.187 x 64 işlemini yapmak için 7’nin karşısına 4, 8’in karşısına 6 yazın. 187 sayısının yüzler basamağında yer alan 1’in karşısına ise herhangi birşey yapmayın, çünkü 64 sayısında yüzler basamağı 0’dır.
- Alt alta yazdığınız sayıların altına bir çizgi çekin ve çizginin sol, üst tarafına çarpı işaretini koyun. Çizginin altında çarpma işlemi yapılmaya başlanacaktır.
- Üstteki sayının en sağındaki rakam (birler basamağı) ile alttaki sayının en sağındaki rakamı çarpın. Verdiğimiz örnek üzerinden işlemi yapacak olursak 7*4 çarpımı 28 olacaktır. Şimdi bu sayının birler basamağını(sağ kısmındaki rakamı) çizginin altına yazın ve elde olan 2 rakamını 187 sayısındaki 8’in üzerine ufak olarak yazın.
- Çarpım sonucunda çıkan sayı iki basamaklı olduğu her durumda, çarpımın sağındaki rakamı çarpma çizginin altına sağa yazacaksınız ve elde olan sayıyı da hep o çarpma işlemini yaptığınız rakamın bir solundaki rakamın üstüne ufak olarak unutmamak için yazmalısınız.
- Üstteki sayının onlar basamağındaki rakam ile alttaki sayının birler basamağındaki rakamı çarpın.
- Üstteki sayının yüzler basamağındaki rakam ile alttaki sayının birler basamağındaki rakamı çarpın.
- Alttaki sayının birler basamağındaki rakam ile çarpma işlemi bittikten sonra oluşan sayının birler basamağındaki rakamın altına “0” koyun.
- Alttaki sayının onlar basamağı ile üstteki sayının birler basamağını çarpın.
- Alttaki sayının onlar basamağı ile üstteki sayının onlar basamağını çarpın.
- Alttaki sayının onlar basamağı ile üstteki sayının yüzler basamağını çarpın.
- Üst ve alttaki elde edilen sayıları toplayın.
2 Basamaklı Sayıları Ondalık ve Birlik Şeklinde Ayırma
1. Çarpma işlemi yapmak istediğiniz örnekteki küçük sayıyı ondalık ve birlik olarak iki parçaya bölün. Örneğin 420*18 işlemini yapmaya çalışıyorsanız burada 18 küçük sayı olduğundan 18’i 10 ve 8 olarak iki parçaya bölün.
- Bu kısayol çarpma işlemi küçük sayının 10 ile 19 arasında olması durumunda en iyi sonucu verir. Küçük olan sayı 20 ile 99 arasındaysa bu durumda fazladan işlem yapmanız gerekecektir. Onun için de geleneksel çarpma işlemi muhtemelen daha kolayınıza gelecektir.
- Bu yöntem 3 basamaklı küçük sayılar için de etkili bir yöntemdir. Böyle bir durumda da yüzdelik, ondalık ve birlik şeklinde ayırma işlemi yapılır. Örneğin 182 sayısı için 100, 80 ve 2 olarak ayrılır.
2. 2 farklı çarpma işlemi oluşturun. Küçük sayıyı ondalık ve birlik şeklinde ayırdığınıza göre artık iki tane çarpma işlemi yapılacak. Örnekten devam edersek:
- 420*18 işlemi için
- 420*10
- 420*8 şekline gelinmiş olur.
3. Büyük olan sayıya 0 ekleyerek ondalıklı kısımla çarpma işlemini yapın. Herhangi bir sayıyı 10 ile çarpmak demek o sayının sonuna bir tane 0 eklemek demektir. Bu durumda elde edilecek sayı 420*10=4200 şeklinde olacaktır.
- Benzer şekilde bir sayıyı 100 ile çarpmak o sayının sonuna iki 0 eklemek, 1000 ile çarpmak da üç 0 eklemek anlamına gelir.
