Antika Metal Paraları Temizleme
Antika metal paralar, genellikle, satın alındıktan ya da bulunduktan sonra temizlenmeye ihtiyaç duyarlar. Bu temizlik, yıllardır gömülü olmalarının getirdiği bir katmandan kurtulmaktan fazlası değildir. İlk bakışta kullanışsız, hiçbir özelliği olmayan metal yığınları gibi dursalar da temizlendikten sonra daha fazlasına sahip olma isteği uyandırabilmektedir. Temizlikte % 60 gibi bir başarı oranına rağmen, sizin yapacağınız temizliğin başarı oranı paranızın üzerindeki kir miktarına bağlıdır. Paraları satın alırken de dikkat etmelisiniz çünkü paraların üzeri kirle kaplı ve içinde gerçekten antika bir para olup olmadığını göremiyorsunuz.
Antik Parayı Temizlemek İçin Adımlar
İlk olarak paraları, görünüşlerine göre kategorilere ayırmanızı öneririz. Burada 3 kategori yeterli olacaktır: Az kirliler, orta düzeyde kirliler ve kirden görünmeyenler… Sabırlı olmayı unutmayın. Burada amaç paranın zarar görmesini engelleyerek kiri mümkün olduğunca çıkarabilmek…
Paraları kategorilere ayırdıktan sonra ağzı kapaklı plastik kaplara koyun. Bir kâğıda tarihi not edin ve diğer detayları ekleyip, kabın üzerine yapıştırın. Paraları neye göre ayırdınız, az mı kirli çok mu? Bunun gibi ayrıntıları not etmeniz iyi olacaktır.
İlk 24 Saat
İlk 24 saat bütün paraları, 3 kaptakini de, saf suyun içinde bekletin. Musluk suyu kullanmayın çünkü hiçbir işe yaramıyor. Musluk suyunu kaynatmak saf su elde etmenizi sağlamaz. Bu yüzden saf suyu internetten ya da marketlerden satın alın. 24 saatin sonunda paralara baktığınızda, özellikle iyi durumda olanların bulunduğu kapta, bazı paraların daha iyi durumda olduğunu görebilirsiniz. Diş fırçası yardımıyla paraları biraz ovalayın. Temizlenenleri zaten ayırabilirsiniz. Daha çok suda beklemeye ihtiyacı olanları da tekrar saf suyun içine koyun.
Sonraki 7 Gün Boyunca
Paraları saf suyun içinde daha fazla bekletmeniz öneriliyor. Bir hafta sonra paraların yüzeylerini tekrar fırçalayın ve temizlediklerinizi ayırın. Ardından tüm paraları (temizledikleriniz hariç çünkü onlar artık hazırlar) kurulayın ve yeniden kategorilere ayırın.
7 Gün Sonra
En iyi paraların bulunduğu kaba saf su yerine zeytinyağı koyun, başka bir şey eklemenize gerek yok. Orta durumdaki paraların bulunduğu kaba zeytinyağı ve yarım yemek kaşığı kadar limon suyu ekleyin. En kötü durumdaki paraların bulunduğu kaba ise zeytinyağı ve 1 yemek kaşığı limon suyu koyun. Malzemeleri ekledikten sonra 3 kabın ağzını da kapatıp iyice çalkalayın. 3 hafta boyunca bu kapları gözlemleyin ve ne durumda olduklarına bakın. Zeytinyağı yeşile dönecek ve kabın dibinde kalıntılar oluşmaya başlayacaktır. Bunu gördüğünüzde kabın içindeki sıvıyı değiştirmeniz gerekiyor. Eski kaplarından çıkardığınız paraları yine diş fırçası ve saf su kullanarak temizleyin. Daha sonra zeytinyağı ve limon suyu kullanarak yeni bir karışım hazırlayın ve paraların üzerine dökün.
1 Ay Sonra
1 ayın sonunda gerçekten güzel sonuçlar alabiliyor olmanız gerekiyor. Zeytinyağı karışımından çıkardığınız paraları, diş fırçası ve saf su ile yeniden temizleyin. Sonrasında 2 seçeneğiniz var: 1 aydır yaptığınız şeyi tekrar yapmak ya da farklı bir şeyler denemek. Bu iki seçenek süre açısından fark arz ediyor.
Isı
Kötü durumdaki paraları biraz daha hızlı temizleyebilmek adına farklı şeyler denemeye karar verdiğinizde yapacağınız ilk şey ısıyı kullanmaktır. Bir tencereye zeytinyağı ve limon suyu koyun, ısıtmaya başlayın. Daha iyi sonuç elde etmek için 5-10 yemek kaşığı kadar limon suyu kullanabilirsiniz. İyice karıştırın ve paraları içine atın. Kaynayana kadar ya da zeytinyağı yeşile dönene kadar kaynatın. Paraları musluğun altında yıkayın, yeteri kadar soğuduktan sonra saf su ve fırça ile son kez ovalayın. Kirden tamamen kurtulana kadar bu işlemi birkaç kez tekrarlayabilirsiniz.
Ultrasonik Temizlik
İyi bir makineyle yapıldığı takdirde pek çok kiri ve tabakayı temizleyen bu yöntem paranın yapısına zarar verebiliyor. Bu yüzden son çare olarak kullanılmalıdır.
Elektroliz
Elektroliz ile paralarınızı kolayca temizleyebilirsiniz. 15-30 dakika kadar süren bu işlem de maalesef paraya zarar verebilir. Önceki adımlarda az da olsa temizlenemeyen paralar için bu yöntemi kullanabilirsiniz. En kesin çözüm budur, internetten bir elektroliz sistemi satın alabilirsiniz.
Kaynak: https://www.crustyromans.com/cleaning/
Ayşegül Karakaya.