Personel sirkülasyonu, bir çalışan işi bıraktığında ve pozisyonun doldurulması gerektiğinde ortaya çıkar. Personel sirkülasyonu, personel sirkülasyonu oranı formülü kullanılarak hesaplanabilir. İş görüşmesi yapmak ve yeni bir çalışan almak için harcadığınız zaman ve para, şirketinizin yarar ve zarar dengesini etkileyebilir. İşverenler ve insan kaynakları uzmanları, akıllı iş kararları almak için Personel sirkülasyonu oranı hesaplamayı bilmelidirler.
Bölüm1: Personel Sirküasyonu (Turnover) Kavramını Gözden Geçirme
1Personel sirkülasyonu oranı formülünüzün üzerinden geçin. Şirketinizin en değerli varlıkları, çalışanlarınız olabilir. Personel sirkülasyonu oranı, firmanızdan hangi çalışanların ayrıldığını ölçer.
- Personel sirkülasyonu oranı formülü (İşten ayrılan çalışanların sayısı) / (O sıradaki toplam çalışanların ortalama sayısı)
- Personel sirkülasyonu, ay ya da yıl gibi spesifik bir zaman periyodu içerisinde hesaplanır.
- Şirketiniz, Personel sirkülasyonunu azaltmak için önlemler almalıdır. Artış gösteren bir Personel sirkülasyonu değerine sahipse; şirketinizin giderleri de artacaktır.
2Çalışanların neden işten ayrıldığını anlamaya çalışın. Çalışanlar, firmanızı istifa veya emeklilik gibi diğer ayrılma sebepleri nedeniyle terk ediyor olabilir. Çoğu iş yeri, işi isteyerek bırakan çalışanları takip etmek ister.
- İşine son verilmiş çalışanlar genelde Personel sirkülasyonu oranı formülünün içerisine katılmaz.
- Formül, işi isteyerek bırakan çalışanların oranını analiz etmek için tasarlanmıştır.
- Şirket, işi isteyerek bırakan çalışanlar üzerinde daha az kontrole sahiptir. Ancak, işten ayrılanları takip etmek oldukça önemlidir. Personel sirkülasyonu oranının arttığını fark ederseniz, bu değeri düşürmek için önlemler alabilirsiniz.
3Ortalama çalışan sayınızı ve Personel sirkülasyonu oranınızı inceleyin. Ortalama çalışan sayısı spesifik bir zaman dilimi için hesaplanır. Örneğin; Ekim ayı için ortalama değeri hesaplamak için, [(1 Ekim’deki toplam çalışan sayısı) + (31 Ekim’deki toplam çalışan sayısı)/2] formülünü kullanırsınız.
- Belirli bir zaman diliminin ilk günündeki ve son günündeki çalışan sayısını hesaba katın.
- Ekim ayında 20 çalışanın işten ayrıldığını varsayın. Aya 1200 çalışanla başladınız ve ayın sonunda 1190 çalışanınız kaldı. Ay boyunca 20 çalışan işten ayrılmış olmasına rağmen, bazılarının pozisyonları ay bitmeden dolduruldu. O ay içindeki azalma sadece (1200-1190 = 10)’dur.
- Ekim ayı içindeki ortalama çalışan sayısı (1200 + 1190)/2 = 1195.
- Ekim ayı için Personel sirkülasyonu oranı (20 / 1195 = 1.7%).
Bölüm2: Personel sirkülasyonunun Etkilerini Değerlendirme
1İşten ayrılmaların size ne kadara mal olduğunu analiz edin. Bir çalışan isteyerek işten ayrıldığında, o çalışanın yerine yenisini getirmek; size, zamana ve paraya mal olacaktır. Değişim sürecinde şirketiniz eskisi kadar verimli olmayacaktır.
- Müşteri faturalandırma sürecinden sorumlu bankacının emekliye ayrılmaya karar verdiğini varsayın. Müşterilere zamanında ve uygun faturanın gönderilmesi oldukça önemli olduğundan, bu iş oldukça kritiktir. Bu süreci kontrol edemezseniz, müşteri ödemelerini hızlıca toplayamazsınız.
- Bu pozisyon için kalifiye olan adayları bulmak durumunda kalacaksınız. Pozisyonu, iş sitelerinde ya da Kariyer.net gibi ilan sitelerinde yayınlayabilirsiniz. Bazı şirketler, iyi adayları bulmaları için bazı şirketleri kiralarlar. İşe almaya değecek çalışanları bulmak size zamana ve paraya mal olacaktır.
- Şirketiniz iş için birden fazla adayla görüşebilir. Bu, bazı çalışanları, görüşmelere katıldıkları için normal işlerinden alıkoyacaktır. Görüşme süreci, çalışanların verimliliğini düşürür.
- Yeni bir çalışanı işe aldığınızda, onu eğitmek durumundasınız. Eğitim, daha fazla çalışanın zamanından almayı gerektirecektir. Eğitim süreci boyunca; yeni çalışan, işten ayrılan çalışan kadar verimli olmayacaktır. Faturaların müşterilere zamanında ulaşabilmesi için; diğer çalışanlar, yeni fatura işlemcisine destek olmak zorunda kalabilirler.
2İşine son verilen çalışanların masraflarını ekleyin. Personel sirkülasyonu oranı formülü, genel olarak işten ayrılan toplam çalışan sayısının içerisinde işine son verilenleri de içermez. Ancak; işe son vermeler, ortalama çalışan sayısını azaltır ki bu da Personel sirkülasyonu oranı formülünü etkiler. Bu nedenle çalışan Personel sirkülasyonu analiziniz, işine son verilen çalışanların neden olduğu masrafları da içermelidir.
- Hem isteyerek işten ayrılan hem de işine son verilen çalışanların SGK’ya danışma hakkı vardır. SGK, işten ayrılan çalışanların firmanız tarafından karşılanacak şekilde sağlık güvencesi almaya devam etmelerini sağlayan bir kurumdur. Zaman ve şartlar, duruma göre değişir. Bu; şirketiniz için ekstra masraf demektir.
- İşine son verilen çalışanlar da işsizlik güvencesi alabilirler. Bu, şirketinize kesilen vergiler aracılığıyla sağlanır. Dolayısıyla; önceki çalışanlar işsizlik güvencesi almak isterlerse, ödemekle yükümlü olduğunuz vergi oranı artabilir.
- İşine son verilen herhangi bir çalışanın açtığı davaya karşı kendinizi savunmak da size masraf çıkarabilir.
3Personel sirkülasyonu giderini minimuma indirmeye çalışın. Sektördeki diğer firmaların Personel sirkülasyonu oranlarını inceleyin. Sizin oranınız, sektörün ortalama değerinden daha yüksekse; işe alma ve eğitim süreçlerinizi sorgulayın.
- İşlerini isteyerek bırakan çalışanlarla çıkış görüşmesi yapmak için zaman yaratın. Neden ayrıldıklarını bulmaya çalışın. Sonuçları belgeleyin ve popüler sebepleri araştırın.
- Varsayalım ki, iişten ayrılan çalışanların sayısı; performanslarıyla ilgili zamanında geri bildirim almadıkları için artıyor. Bu bilgiyi hesaba katarak, geri bildirim süreçlerinde değişiklik yapın.
- Yöneticilerin çalışanlarla iletişiminin iyi olmasını sağlayın. Her bir işin prosedürleri için yazılı klavuz tutun. Bu klavuzlar, çalışanlarınız için oldukça değerlidir, özellikle de yeni olanlar için. Ne kadar zamanda bir performans geri bildirimi yapılacağını açıklayın ve bu programa sadık kalın.
Kaynak
- http://www.payscale.com/compensation-today/2010/02/how-to-calculate-employee-turnover
- http://www.forbes.com/sites/mikemyatt/2012/12/13/10-reasons-your-top-talent-will-leave-you/#790da58ea149
- http://www.wikihow.com/Calculate-Turnover