Büyüdüğünüz kültürel geçmiş, sevdiklerinizin zihinsel sağlık hakkındaki görüşleri ve aileniz ile olan ilişkinizin yakınlığı, sahip olduğunuz psikotik bozukluklar ile ilgili bilgileri onlara nasıl açıklayacağınızı etkileyebilir. Göz korkutucu görünse bile özellikle birçok zihinsel rahatsızlığın ailelerde yaşanması eğilimi göz önüne alındığında bu konuşma oldukça önemlidir. Kendinizi iyi hazırlarsanız, yakın ve uzağınızdaki aile üyeleriniz ile psikotik bozukluklarınız hakkında nasıl konuşabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Yakın aileye açıklamak
1 Terapistiniz ile önceden pratik yapın. Sevdiğiniz kişinin sözlerini veya sorularını kendiniz belirlemeden önce, terapistiniz gibi destekleyici biri ile ne söyleyeceğinize dair pratik yapmanız faydalı olabilir. Ayrıca, sorulara ya da olumsuz yorumlara nasıl tepki göstereceğinizin provasını yapın.
- Pratik yapmak, bu bilgileri yüksek sesle söylerken daha rahat hissetmenize yardımcı olabilir. Farklı senaryolar ile rol yapma oyunu oynamanız bile açıklamayı en rahat kime karşı yapacağınıza dair karar vermenize yardımcı olabilir.
- Ebeveynleriniz ve kardeşleriniz gibi yakın aile üyeleriniz ile terapistinizin huzurunda bir buluşma planlayabilirsiniz. Bu şekilde terapistiniz, konulan tanının haberini aileniz ile paylaşmanıza ve ailenizin soracağı her soruya profesyonel cevaplar almasına yardımcı olabilir.
2 Açıklamanızda dolaylı anlatımdan kaçının. Duygularınızı ve düşüncelerinizi konuşmanıza katmayın ve durumunuzu ve gördüğünüz tedaviyi en iyi şekilde açıklayın. Bu yöntem, bu tür zor bilgileri açıklarken nesnelliği korumanıza ve üzerinizdeki baskının biraz olsun azalmasına yardımcı olacaktır.
- “Hepinizle önemli bir şey hakkında konuşmak istiyorum… Geçen ay iş yerindeyken doktora görünmem gereken bir hadise meydana geldi. Bazı testler yapıldıktan sonra bana doktorlar tarafından şizofreni tanısı kondu. Şizofreni düşünce bozukluğunun bir türü. Bu durumu halletmek için ilaçlar alıp terapiye gitmek gerekecek.
3 Ailenizi rahatsızlık hakkında bilgilendirmek için kaynak sunun. Güvenilir kaynaklardan (örneğin, terapistiniz varsa) bilgi sağlanması ailenizin, psikotik bozukluğunuz, tedavi seçenekleriniz ve hastalığınızın süreci hakkında daha iyi bilgi sahibi olmasına yardımcı olabilir. Durumunuz hakkında bilgi veren kitapları, broşürleri ve web sitelerini toplayın ve bu kaynakları ailenize sunun.
- Terapistiniz veya zihinsel sağlığınızla ilgilenen kimse, durumunuzu kolay anlaşılır terimler ile tanımlayan broşülere sahip olabilir. Ayrıca, PsychCentral, Akıl Hastalığı Ulusal Birliği veya Akıl Sağlığı Ulusal Enstitüleri gibi web sitelerinin bir listesini de verebilirsiniz.
4 Soruları cevaplamaya ve olumsuz tepkilerle karşılaşmaya hazırlıklı olun. Ailenizin muhtemelen neler olup bittiği ile alakalı çok sorusu olacaktır. Yanıtlarınızı nasıl yönelteceğinize dair terapistinizle pratik yapın. Belirtileriniz veya durumunuz hakkında her ayrıntıyı paylaşmayı seçemeyebilirsiniz. İhtiyatlı olun ve yalnızca paylaşmakta rahat olduğunuz şeyleri paylaşın.
- Ayrıca, sevdiğiniz biri “ Öyleymiş gibi mi davranıyorsun? ” gibi bir yorumla olumsuz bir tepki verebilir ya da “ Zihinsel olarak deli misin? Diğer insanlar ne düşünecek? ” gibi damgalama odaklı sorular sorabilir.
- Sınırları belirleme ve sevdiklerinize “deli” gibi sözcüklerin kullanımını tercih etmediğinizi söyleme hakkına sahipsiniz. Ayrıca bu kişiyi daha çok eğitmeyi deneme ya da sadece boşverme özgürlüğüne de sahipsiniz.
5 Sizi destekleyebilecekleri yolları önerin. Zihinsel hastalıkla mücadele eden her insanın farklı ihtiyaçları vardır. Yakın aile bireylerinin bu durumla nasıl başa çıkacaklarını doğal olarak bilmelerini beklemeyin. Bunun yerine onlara, size nasıl destek olabilecekleri hakkında bazı önerilerde bulunun.
- Sevdikleriniz sizinle birlikte randevulara gelerek, aile terapisine, destek gruplarına katılarak ve ayak işleri ya da ev işlerinde size yardım ederek desteklerini gösterebilirler.
- “ Benimle birlikte bir terapi seansına katılabilirseniz çok müteşekkir olurum. Eğer bunu yaparsak terapistim, belirtilerimin nasıl yönetileceğini öğrenmemize yardımcı olabilir ve ben de iyileşebilirim. ” diyebilirsiniz.
Kaynak
- http://www.webmd.com/mental-health/features/coming-out-about-mental-illness#1
- http://www.wikihow.com/Tell-Your-Family-About-Your-Psychotic-Disorder
- http://www.healthyplace.com/blogs/relationshipsandmentalillness/2015/05/how-to-talk-to-your-family-about-your-mental-illness/
İbrahim Kuzak