Diş ağrısı; yetersiz ağız temizliği, çürük diş ve çene ve ağızdaki yaralardan dolayı meydana gelir. Bazen diş ağrısı, vücudun başka bir yerindeki ağrıdan kaynaklanabilir ve buna yansıyan ağrı denilmektedir. Örneğin kulak ağrısı ya da solunum yolu iltihabı diş ağrısına sebep olabilir. Düzgün ağız temizliği ve diş kontrolü ağrınızı daha katlanılabilir hale getirebilir ve ileride dişlerinizin çürümesini ya da ağız enfeksiyonu oluşmasını engeller. Şunu aklınızdan çıkarmayın ki ev yapımı bazı tedaviler diş ağrınızı ya da ağız probleminizi bir nebze tedavi edebilir. Ancak dişinizin ağrımasına sebep olan etken olduğu yerde duracak ve tedavi edilmedikçe daha da kötü hale getirecektir. Bu yüzden dişiniz ağrıdığında vakit kaybetmeden diş hekiminize başvurun.
Ev Yapımı Yöntemlerle Diş Ağrısını Tedavi Etme
1Yaraya ilk yardım uygulayın. Çenedeki yaralanmalar dişlerinizin zarar görmesine sebep olarak diş ağrısına yol açar. Siz ya da etrafınızdaki birinde çene çıkması ya da çene kayması olduysa hemen 112 acil servici arayın ya da direk olarak acil servise gidin. Profosyonel yardım alana kadar bandaj ile çeneniz ile başınızı sarabilirsiniz. Çenenizin pozisyonunu değiştirmeye çalışmayın. Kırık ya da çıkık çenenin belirtileri şunlardır:
- Çene hassasiyeti ve ağrısı, ısırırken ve çiğnerken ağrı artması
- Gevşek ya da zarar görmüş diş
- Doğru hizada durmayan dişler
- Yüzde şişme ya da morluk
- Ağzı yada çeneyi hareket ettirmede zorluk
- Anlık belirtiler (örneğin nefes almada güçlük ya da ağızdan kan gelmesi)
2Tuzlu su ile gargara yapın. Tuz, şişliği ve iltihapı hafifletir ve iltihap oluşmasına yol açan bakteri ile savaşır. Bir çay kaşığı tuzu bir bardak ılık suya karıştırın. Tuzlu suyu ağzınızda birkaç dakika gezindirin ve bunu tekrarlayın.
- Dişinizin yol açtığı ağrı hemen hafifleyecek ve birkaç dakika içerinde geçecektir.
3Soğuk kompres uygulayın. Diş ağrınız, dişinizdeki ya da çenenizdeki bir yaradan kaynaklanıyorsa ya da diş etlerinizde iltihaplanma varsa, buzlu bir paketi ya da soğuk bir su şişesini çenenize 5-10 dakika tutun. Buzunuz yoksa, bir bezi soğuk su ile ıslatın ve çenenize tutarak iltihapı ve ağrıyı azaltmaya çalışın.
- Buzu ya da soğuk kompresi çenenizin dışına uygulayın, dişinize direk olarak temas ettirmeyin. Aksi takdirde ağrınız daha da artacaktır.
- Kanayan diş etleriniz varsa, soğuk kompres uygulamadan önce ağzınızı ılık su ile çalkalayın.
- Dişinizin ya da diş etinizin kanaması hala devam ediyorsa, vakit kaybetmeden diş hekimine ya da acil servise gidin.
- Soğuk kompres iltihapı azaltsa da, soğuk yiyecek ve içecek tüketmek dişlerinizin ağrısını ve hassasiyetini arttıracağında, diş ağrısı geçene kadar bunlardan uzak durun..
4Yağ gargarasını deneyin. Yağ gargası, yağı ağzınızda çalkalayarak zararlı virüs ve bakterilerin öldürülmesini sağlar. Bilimsel araştırmalar yağın ağızdaki bakteri miktarını azalttığını ortaya koymuştur. Bakteri ya da iltihap oluşma ihtimalini azaltır ve bakterinin sebep olduğu diş ağrısını (kesin çözüm olmasa da) azaltabilir.
- Bir çorba kaşığı yağı ağzınızda bir dakika kadar çalkalayın (gargara yapar gibi). Yapabiliyorsanız, yağı 15-20 dakika ağzınızda çalkalaya çalışın. Bu uygulamayı mideniz boşken deneyin. Çalkalamanız bittikten sonra yağı tükürün (lavoboyu tıkayacağından çöp kutusuna) ve ağzınızı ılık su ile çalkalayın.
- Diş eti hastalığınız varsa, yağ diş etlerinize tamamen ulaşamayacaktır. Bu sebepler doktora gitmeniz gerekmektedir.
- Yağ gargarası rutin diş fırçalama ve diş ipi ile temizleme sürecinin yerini almamalıdır.
- Yağ gargarası olarak hindistancevizi yağı en popüler olandır. Çünkü tadı güzeldir ve antioksidan ve E vitamini gibi vitaminler içermektedir. Susam yağı ve zeytinyağı da etkili alternatiflerdendir.
5Bir parça sakız çiğneyin. Bilimse çalışmalar, yemekten sonra 20 dakika şekersiz sakı çiğnemenin diş ağrısına yol açan diş çürümesini engellediğini ortaya koymuştur. Sakız çiğnemek bakteri tarafından üretilen asitleri yok eder, diş minesini ve çene kaslarını güçlendirerek ağızda hastalıklarla savaşabilen maddeler üretir. Şekerli sakız plak oluşumunu arttırararak diş çürümesine sebep olacağından, kullanılmamalıdır.
- Sakız çiğneme; diş fırçalama ve diş ipi ile temizlemenin yerini almamalıdır, çünkü bu aktiviteler ağız hijyenindeki en önemli adımlardır.
6Sigarayı bırakın. Sigara ve çiğneme tütün ağız temizliğine zarar vererek diş eti hastalıkları, ağız kanserine sebep olur ve diş çekimi ve diş ameliyatından sonraki iyileşme sürecini yavaşlatır. Tat alma ve koklama duyularını köreltir, dişleri zayıflatır ve sarartır.
- Sigara ek olarak akciğer, kalp ve diğer sağlık problemlerinin nedenidir. Doktorunuzla sigarayı bırakmanız için bir plan oluşturun.
Kaynak
- http://umm.edu/health/medical/ency/articles/toothaches
- http://www.wikihow.com/Home-Treat-a-Toothache-or-Any-Minor-Mouth-Infection
- http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-toothache/basics/art-20056628
Ece Toprakçı