Raise ve rise kelimelerini günlük sohbetlerinizde ve yazılarınızda doğru kullandığınızdan emin misiniz? Ana dili İngilizce olan birisi bile bu iki kelimeyi karıştırabilir, bu yüzden biraz zihnimizi tazelemekte fayda var.
Adımlar
1– Kelimelerin anlamlarındaki farkı anlayın. Raise ve rise kelimelerinin anlamları farklıdır, bu nedenle farklı şekillerde kullanılmalıdırlar. Örneğin; temeldeki anlamları aşağıdaki gibidir:
. Rise, bir şeyin yukarı taşınması ve ya miktardaki artış anlamına gelmektedir. Örneğin; sun rises (Güneşin doğması-yükselmesi) veya hot air rises(hava sıcaklığının artması) gibi artış veya yükseliş belirten olaylarda kullanılır.
. Raise, posizyonda olan bir değişme veya bir şeyin geliştirilmesi anlamına gelmektedir. Örneğin; raise your hand veya raise your voice, elini yukarı kaldır veya sesini bir öncekine göre daha yükselt anlamına gelmektedir. Ya da; raise efficiency in the factory, fabrikadaki verimliğin arttırılması anlamına gelmektedir.
2– Her fiilin, düzenli veya düzensiz fiil olmasına dikkat edin. ‘Raise’ düzenli bir fiildir. Bu olay, hem past tense (geçmiş zaman) hem de perfect tense(tanımlanmış geçmiş zaman) kullanımında kolaylık sağlamaktadır. Diğer bir taraftan ise, ‘rise’ düzensiz bir fiildir ve past tense-perfect tense kullanımında farklılık olacaktır.
. Raise:
. Past Tense: Raised
. Perfect Tense: Raised
. Rise:
. Past Tense: Rose
. Perfect Tense: Risen
3– Raise kelimesinin geçişli bir fiil olduğunu aklınızda bulundurun. Bu demek oluyor ki, üzerinde etkisi olabileceği bir nesneye ihtiyacı vardır; örneğin, ‘I raised the object into the air'(Nesneyi havaya kaldırdım). Diğer bir yandan , rise ise geçişsiz bir fiildir; yani bir nesneye ihtiyacı yoktur, sadece konuyu içerir. Geçişsiz fiillerin; ‘to yourself'(kendin), işi kendin yapmak gibi işlemleri kendilerinin yaptığını bilmek size yardımcı olabilir, örneğin; I rise at dawn'(Şafakta kalkarım), ama ‘my arms being raised at dawn'(Şafakta kollarımı kaldırdım); burada kollar sizi ifade etmek yerine, nesne haline geliyor. Örnekler:
. Raise(raise, raised, raised, is raising):
. I raised my head to look at them.(Onlara bakmak için kafamı kaldırdım)
. She raises the book from the floor.(Kitabı yerden kaldırdı)
. Rise(rise, rose, risen, is rising):
. My head rose upon hearing the harsh noises.(Duyduğum sesler yüzünden, kafamı kaldırdım)
. My book is rising to the bestsellers top ten list.(Benim kitabın en çok satan on kitap arasına giriyor)
4– Filleri uygun bağlamda kullanın. Bağlama göre değişiklik gösteren, iki fiilinde farklı kullanım standartları vardır. Örneğin:
. “I rise each day at 8 o’clock” – bu genel olarak; ‘ Her sabah 8 de kalkarım’ demektir.
. “She rose when the queen entered the room” – bu genel olarak; ‘ Kraliçe odaya girdiğinde, ayağa kalktı’ demektir.
. “The wind and water level are rising, please evacuate!” – Bu arada havanın daha da kötüleşeceğini ve su seviyesinin artacağını anlatmak istiyor.
. “He wanted to rise to the top of his field” – bu genel olarak; ‘ Ulaşabileceği en yüksek terfiye yükselmek istedi’ demektir.
. “Use of disposable water bottles rose during the 90s” – bu genel olarak; ‘Tek kullanımlık su şişeleri 90’lı yıllarda arttı’ demektir.
. “Those of you wishing to visit the museum today, please raise your hand.” – burada, elini yukarı kaldırmaktan bahsediyor.
. “I have to raise my voice because he’s a little deaf.” – burada, sesini daha yüksek bir tonda kullanmaktan bahsediyor.
. “She raised the hem slightly to make the skirt shorter.” – burada, eteğinin boyunu biraz daha kısa kullanmasından bahsediyor.
. Deyim çeşitlerini öğrenin, örneğin; “to raise the alarm”, “to raise the roof”, “to not raise a finger”, “to raise a smile”, “to rise to the bait”, “to get a rise from”, “to rise to the occasion/challenge” ve daha fazlasını. İkinci bir dil olarak İngilizceyi öğrenmek için, bu tür cümleleri bilmek gerekmektedir.
http://www.wikihow.com/Know-the-Difference-Between-Rise-and-Raise
Tugay Saydam.